Trong thế giới startup chạy đua từng giây, mấy cái "bí kíp truyền thống" thường dẫn đến kiệt sức và cháy túi. Neal Taparia, một doanh nhân kỳ cựu, chia sẻ hành trình xây dựng một công ty trị giá hơn 10 triệu đô với chỉ 5 nhân viên. Nghe có vẻ "ảo ma Canada" nhưng thật ra ông ấy chỉ áp dụng chiến lược tinh gọn và mấy bài học "không giống ai". Trong một chuỗi tweet, Neal đã bật mí 5 bài học "chất như nước cất" mà chắc chắn sẽ khiến bạn phải suy nghĩ lại về cách làm startup.

Bài học đầu tiên Neal chia sẻ là: "Cứ đơn giản mà làm". Ông kể về thời gian làm EasyBib, nơi mà mục tiêu duy nhất là giúp học sinh tạo trích dẫn dễ dàng. Nhờ tập trung laser vào một việc duy nhất, EasyBib đã tiếp cận được 30 triệu học sinh mỗi năm. Đơn giản hóa mọi thứ không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn tránh được mấy cái "drama" phức tạp không đáng có.

Bài học thứ hai nghe hơi "ngược đời" nhưng lại cực kỳ hiệu quả: "Thất bại càng nhanh càng tốt". Neal kể về công ty game Solitaired của mình, nơi mà mọi tính năng đều được test trước khi phát triển toàn diện. Cách làm này không chỉ giúp học nhanh mà còn tránh lãng phí thời gian vào mấy ý tưởng "xàm xí". Thất bại nhanh thì mới xoay chuyển kịp, đúng không?

Neal nhấn mạnh: "Đừng phí thời gian vào mấy dự án không đáng". Ông kể về một lần "ném gần 1 triệu đô qua cửa sổ" vào một sản phẩm nghiên cứu mà cuối cùng chẳng ai thèm dùng. Từ đó, ông rút ra bài học: chỉ làm những gì có thể tạo ra ít nhất 20% giá trị. Làm vậy vừa tiết kiệm nguồn lực, vừa tập trung vào những thứ thực sự "đáng đồng tiền bát gạo".

"Người giỏi thì giữ, người không giỏi thì... thôi". Neal chia sẻ rằng trong một công ty tinh gọn, mỗi nhân viên đều phải là "hàng tuyển". Giữ lại người không phù hợp chỉ làm chậm tiến độ. Ngược lại, trao quyền cho những người giỏi sẽ tạo ra một văn hóa làm việc tự chủ và sáng tạo. Đúng kiểu "ít mà chất", phải không?

Bài học cuối cùng: "Đừng tham lam, cái gì hiệu quả thì cứ làm tới". Neal khuyên các startup nên dành 80% nguồn lực cho những chiến lược đã chứng minh hiệu quả, và chỉ 20% để thử nghiệm. Làm vậy vừa tăng trưởng bền vững, vừa tránh bị "đuối" vì ôm đồm quá nhiều thứ.

Những nguyên tắc này không chỉ giúp Neal thành công mà còn phản ánh xu hướng chung của hệ sinh thái startup. Phương pháp "tinh gọn" (lean startup) mà mấy ông lớn như Steve Blank hay Eric Ries hay nói đến, tập trung vào việc xây dựng, đo lường và học hỏi một cách hiệu quả. Trong bối cảnh hiện tại, khi chỉ 2/5 startup có lãi (theo Embroker), thì việc làm tinh gọn là "chân ái" để tránh mấy cái bẫy chi tiêu quá đà.

Ngoài ra, bài học của Neal cũng rất hợp với mấy bạn làm e-commerce. Thay vì đổ tiền vào quảng cáo hay tuyển nhân viên ồ ạt, hãy tập trung hiểu khách hàng trước khi mở rộng. Như Backlinko từng nói: "Hiểu khách hàng là chìa khóa để tăng trưởng bền vững". Nghe có lý không?

Tóm lại, mấy bài học "không giống ai" của Neal Taparia là kim chỉ nam cho mấy bạn startup muốn "làm nhiều mà tốn ít". Từ việc giữ mọi thứ đơn giản, chấp nhận thất bại nhanh, tập trung vào dự án quan trọng, xây dựng đội ngũ chất lượng, đến việc nhân đôi những gì hiệu quả – tất cả đều giúp bạn xây dựng một doanh nghiệp bền vững mà không cần phải "đốt tiền" hay tuyển cả đội quân. Thế giới startup thay đổi từng ngày, nhưng mấy nguyên tắc này chắc chắn sẽ luôn là "bí kíp" cho những ai muốn làm lớn mà không cần làm nhiều.