Trong một tweet đầy suy ngẫm, James Clear đã chỉ ra một sự khác biệt quan trọng giữa lý thuyết và thực tế của sự kiên trì. Ổng bảo rằng, trong lý thuyết, kiên trì thường được hiểu là phải "cứng như đá", bám chặt vào kỷ luật và quyết tâm. Nhưng thực tế thì khác, kiên trì lại cần một chút "mềm dẻo", biết linh hoạt để điều chỉnh thói quen sao cho phù hợp với hoàn cảnh. Nghe cũng hợp lý phết, nhất là trong cái thời đại chạy deadline như chạy giặc này, khi mà khả năng "xoay chuyển tình thế" có thể quyết định thành bại của tụi mình.

Trong tweet của mình, Clear viết: "Trong lý thuyết, kiên trì là phải kỷ luật, quyết tâm, không lay chuyển. Nhưng trong thực tế, kiên trì là phải biết linh hoạt." Nghe xong thấy thấm ghê, đúng là phải nghĩ lại cách tụi mình xây dựng thói quen và duy trì nó.

Cái ý của Clear cũng khớp với mấy nghiên cứu về việc hình thành thói quen. Người ta bảo rằng, để duy trì thói quen, linh hoạt là yếu tố sống còn. Ví dụ, có ngày bận tối mặt tối mũi, không có thời gian tập gym 1 tiếng thì sao? Thì tập 15 phút thôi, miễn là vẫn tập. Cái này không chỉ giúp mình không bị "trật đường ray" mà còn nhắc nhở rằng kiên trì không có nghĩa là cứng nhắc như robot.

Nếu đi sâu hơn vào tâm lý học, thói quen thường được chia làm hai loại: tốt và xấu. Thói quen tốt thì giúp mình phát triển, còn thói quen xấu thì kéo mình xuống. Cái hay ở đây là Clear nhấn mạnh việc phải biết khi nào cần "bẻ lái" thói quen. Hiểu được chu trình "gợi ý - hành động - phần thưởng" của thói quen, tụi mình có thể tạo ra một hệ thống linh hoạt, giúp thói quen vẫn chạy ngon lành dù hoàn cảnh có thay đổi.

Cái vụ linh hoạt này không chỉ áp dụng cho đời sống cá nhân đâu, mà còn cực kỳ hữu ích trong công việc, nhất là mấy ngành như công nghệ hay phát triển phần mềm. Trong mấy ngành này, mọi thứ thay đổi xoành xoạch, nên ai mà không biết "xoay" là dễ toang lắm. Giống như Clear nói, thói quen cần linh hoạt, thì trong công việc cũng vậy, phải biết điều chỉnh cách làm để đáp ứng yêu cầu mới. Nói chung, bài học của Clear không chỉ dành cho phát triển bản thân mà còn áp dụng được cả trong sự nghiệp.

Muốn xây thói quen tốt thì phải làm cho nó dễ dàng và phù hợp với cuộc sống của mình. Clear gợi ý rằng, khi không đủ thời gian hay năng lượng, hãy "hạ cấp" thói quen xuống mức dễ hơn. Ví dụ, đọc sách mỗi ngày mà thấy ngán thì đọc vài trang thôi, miễn là vẫn đọc. Cách này không chỉ giảm áp lực mà còn chứng minh rằng mấy hành động nhỏ, nhưng đều đặn, có thể tạo ra kết quả lớn.

Trong thể thao hay công việc, kiên trì thường gắn liền với hiệu suất ổn định. Vận động viên chẳng hạn, họ phải tập luyện đều đặn để nâng cao kỹ năng. Nhưng nếu mệt, chấn thương hay gặp điều kiện thi đấu khó khăn, khả năng điều chỉnh lịch tập có thể quyết định thắng thua. Ý tưởng về thói quen linh hoạt của Clear cũng giống vậy, cho thấy thành công cá nhân hay nghề nghiệp đều phụ thuộc vào khả năng "xoay chuyển" trong khi vẫn giữ được sự kiên trì.

Cuối cùng, chìa khóa để phát triển bản thân nằm ở chỗ tụi mình biết điều chỉnh thói quen sao cho phù hợp với cuộc sống hàng ngày. Thông điệp của Clear nhắc nhở rằng, kiên trì không cần phải hoàn hảo; nó chỉ cần sự sẵn sàng để thay đổi và tiến hóa. Bằng cách chấp nhận sự linh hoạt, tụi mình có thể vượt qua những phức tạp của cuộc sống mà vẫn giữ được cam kết với sự phát triển và cải thiện bản thân.

Tóm lại, những chia sẻ của James Clear về kiên trì và linh hoạt mang lại bài học quý giá không chỉ trong phát triển cá nhân mà còn trong công việc. Hiểu được tầm quan trọng của sự linh hoạt trong thói quen, tụi mình có thể xây dựng một cách tiếp cận bền vững hơn để đạt được mục tiêu, dù là trong cuộc sống hay sự nghiệp. Vậy nên, khi nói về kiên trì, hãy nhớ rằng linh hoạt không chỉ là một chiến lược, mà còn là yếu tố cốt lõi của thành công lâu dài.